301 - Tûzendingending

Plôke beantsjes kinne deryn, of apels, prommen en ierdbeien.

In hânwask of de knipers.

Ierappels en – nei wat skraabjen, pitte en snijen – de ierappelskielen.  

Smoarge fuotten of in swolle finger kinne deryn, wannear’t er fold is mei polkewetter.

It kin de brûkte motoroalje opfange, dy’t ferfarske wurde moat.

Mei wat modder deryn soe it selfs in blommebakje wurde kinne, en mei fan dy wite kerrels in kattebak.

Fansels kinne de smoarge kopkes, boarden, glêzen, messen, foarken, leppels en leppeltsjes deryn om ôf te waskjen. En wannear’t dat op de kemping klear is, kin al dat guod der ek wer skjin en droech yn werom. Dan is it in soarte fan tas.

In tobke is eins in tûzendingending!

In pear moanne lyn wie op televyzje in programma weryn’t in groep fan wat âldere minsken mei-inoar troch East-Europa reizge: in kerreven- en kemperklup. Benammen op fakânsje docht it tobke de namme ‘tûzendingending’ eare oan, en it wie dan ek likernôch alle wiken yn byld. Eins allinnich mono-kleuren foel my wer op: in tobke mei in printsje – blommen, streekjes, bisten, stippen, grutte reade lippen – haw ik noch nea sjoen! Wêrom eins net?

In frou die in hânwaskje yn in tobke en gilde doe’t se de wask yn de droechdraaier hie: ‘Dit noemen ze dan een centrifuge!’ Minsk doch efkes normaal en net sa ferwend. Dat jo net oars witte as dat in sintrifúzje ûnderdiel is fan in foarladerwaskmasine betsjut net fuort dat sa’n losse droechdraaier dêr’t jo net mei omgean kinne en dus hielendal ferkeard foltroppe hawwe, âlderwetsk of dûm is! Ik wit net oars as dat ús heit en mem sa’n losse sintrifúzje hienen en dat wurke prima... as er goed fold wie en der boppe-op de wask in plestik ding pleatst waard. Foar de draaidroeger, ûnder de wetterôffier stie in tobke. In tige bysûnderen ien fanwegen de twadde funksje fan dit tobke...

Neffens my bin ik as bern net faak nachts yn de baan west, mar wannear’t dat sa wie dan die mem de gaskachel yn de keamer oan en sieten we dêr tegearre wylst de foarkant fan it liif waarm waard en de efterkant kjel bleau. De skynbonken waarden betiden selfs read en pynlik.

Mei pynyntear makke mem sinneblomoalje waarm en treau dan in woltsje mei dat hite guod it ear yn. It ear baarnde der hast ôf! Wannear’t ik mislik wie, krige ik it sintrifúzjetobke op de skutte...

It wie grien mei stikjes fleis, spek tink, en it stonk alderferskuorrendst doe’t it út myn maachje yn it tobke telâne kaam. Noch altiten kin ik dy rook yn myn gedachten weromhelje en alle kearen wannear’t ik it winters rûk moat ik suver kokje. Wat ik dy nacht nocht net wist, is dat ik dy middeis foar de lêste kear yn myn libben snert hân hie...